Wizja świata bez pieniędzy

Czy system, w którym dzisiaj żyjemy możemy uznać za idealny? Jeżeli nie, czy możliwe jest stworzenie takiego systemu? Nad odpowiedzią na to pytanie — projektem Venus, nową utopią, przez 42 lata pracował Jacque Fresco. Jego futurystyczna wizja cywilizacji jest bardzo ciekawa i warta poznania.

Świat zdaje się rozwijać w bardzo szybkim tempie. Rozwój technologiczny i intelektualny pozwolił na polepszenie warunków życia części ludzi. Mimo to zmagamy się obecnie z wieloma istotnymi problemami. Z roku na rok odnotowuje się coraz większą liczbę przestępstw, ludność gnębi plaga chorób, coraz większa bieda i idący za nią głód. Wydaje się, że postęp powinien przynosić odwrotne rezultaty. Zdaniem Fresco źródłem większości problemów obecnego systemu jest system monetarny. Pieniądze hamują rozwój cywilizacyjny, a ludzie są więźniami pracy, konsumpcji i niekończących się długów.
Jacque Fresco twierdził, że żyjemy w czasach, w których technologia stoi na wystarczająco wysokim poziomie, abyśmy przy jej pomocy oraz przy mądrym wykorzystywaniu bogactw naturalnych mogli stworzyć nowy świat, wolny od niedoskonałości wynikających z niedostatku.
Główną przeszkodę stanowi jednak pieniądz. Obecnie, przy tworzeniu jakiejkolwiek nowej rzeczy ludzie zadają sobie pytania: „Jak dużo będzie to kosztować” oraz „Czy wystarczy nam pieniędzy na zrealizowanie tego pomysłu?” Zdaniem naszego wizjonera pytanie powinno brzmieć inaczej, a mianowicie: „Czy obecnie mamy wiedzę i środki do stworzenia danej technologii?” Odpowiedź na to pytanie brzmi: tak.
Według projektu Venus, korzystając z istniejącej już technologii możemy zbudować od podstaw miasta, w których będziemy poruszać się automatycznymi, elektrycznymi samochodami, żywność będzie dostępna dla każdego, a praca w takiej formie, w jakiej znamy ją dzisiaj, czyli jako źródło utrzymania, stanie się przeszłością. Już dzisiaj obserwujemy coraz powszechniej wprowadzane przez korporacje maszyny zastępujące ludzi np. przy liniach produkcyjnych. Niestety w systemie monetarnym automatyzacja pracy jest odbierana negatywnie, ponieważ odbiera osobom miejsca pracy a co za tym idzie źródło pieniędzy, które są w takim świecie potrzebne do życia. Zupełnie inaczej wygląda to w projekcie Venus, gdzie maszyny zajmują się pracą, a my możemy skupić się w tym czasie na sobie, rodzinie oraz swoim hobby. Jest to możliwe dzięki technologii. Już dzisiaj istnieją drukarki 3D, które umożliwiają postawienie budynku w jeden dzień, materiały, z których możemy tworzyć urządzenia trwałe przez dziesiątki lat oraz sposób na uprawę roślin bez użycia gleby oszczędzający zużycie wody o 75% (taka uprawa nie wymaga użycia chemii). Obecnie nasze komputery, lodówki, pralki działają średnio 2 – 5 lat. Jest tak tylko i wyłącznie dlatego, że opłaca się to producentom. Gdyby maszyny produkowały trwały i przyjazny środowisku sprzęt człowiek przestałby być potrzebny jako siła robocza (oczywiście z pewnymi wyjątkami).
Projekt Venus jest bardzo szczegółowy. Jego istotnym elementem jest pozyskiwanie energii z wykorzystaniem energii pochodzącej z promieni słonecznych, wody, powietrza, a także źródeł geotermalnych. Według naukowców, jeśli zebralibyśmy całą energię słoneczną w ciągu jednej popołudniowej godziny byłoby jej więcej niż potrzebuje cała ludzkości przez cały rok US Department of Energy twierdzi, że postawienie wiatraków w jedynie 3 stanach wystarczy, aby zaspokoić zapotrzebowanie całej Ameryki. Bardzo duży potencjał drzemie także w energii geotermalnej, która mogłaby zasilać świat przez nawet 4000 lat. Te wszystkie alternatywne źródła energii mogą być teoretycznie wykorzystywane bez końca.
W świecie, w którym nie ma konieczności pracy, a dostęp do żywności i innych dóbr jest mimo tego nieograniczony przestępczość jest rzadkością. Większość przestępstw popełnianych jest dla pieniędzy lub przez pieniądze. W świecie bez środków płatniczych nie ma przyczyn wykraczania poza prawo.
Ludzie wychowani w obecnym systemie są przekonani, że to pieniądze są główną rzeczą, jaka ich motywuje do działania. W takim przypadki pytanie brzmi: Co im pozostanie, kiedy będą mieć dostęp do wszystkiego?” Jacque Fresco jest przekonany, że ludzkość bardzo szybko sobie z tym poradzi. Zamiast skupiać się na pracy i zarabianiu pieniędzy będziemy mogli skoncentrować się na tych rzeczach, które nas interesują i z których czerpiemy prawdziwą radość.
Trzeba przyznać, że projekt Venus prezentuje fascynującą wizję świata, która tak jak każda inna inicjatywa ma swoich zwolenników i przeciwników. Zapewne minie wiele lat, zanim życie na Ziemi upodobni się do tego przedstawianego przez Jacqu'a Fresco. Ludzkość musi najpierw kompletnie zmienić swoje wartości i podejście do życia. Czy tak się stanie?