Agencje ratingowe

Agencja ratingowa to firma prywatna, która zajmuje się oceną podmiotów, które pożyczają swoje pieniądze oraz tzw. instrumentów dłużnych, które stanowią dla nich źródło dochodów. Raz na jakiś czas, zazwyczaj w okresie zawirowań na rynkach finansowych lub pewnych przetasowań w stosunkach międzynarodowych słyszymy o podwyższeniu, lub obniżeniu ratingu kraju, banku itp. Ustalaniem jego poziomu zajmują się agencje ratingowe.

Agencja ratingowa to firma prywatna, która zajmuje się oceną podmiotów, które pożyczają swoje pieniądze oraz tzw. instrumentów dłużnych, które stanowią dla nich źródło dochodów. Wszystkim podmiotom agencja przypisuje rating, który określa poziom ryzyka jakie wiąże się z zainwestowaniem pieniędzy w ich instrumenty dłużne. Rating określa więc prawdopodobieństwo niewypłacalności emitenta. Na rynku istnieje wiele agencji jednak do najważniejszych można zaliczyć jedynie trzy z nich. Są to: Fitch, Moody's oraz Standard & Poor's. Skale ratingowe tych firm są bardzo podobne. Zaczynają się od AAA - najwyższa wiarygodność, a zarazem najniższe ryzyko bankructwa i kończą na C - nieuchronna niewypłacalność. Aktualny rating Polski przedstawia się następująco:
1. S & P: A- (stabilna)
2. Moody's: A2 (stabilna)
3. Fitch: A- (stabilna)
Sprawdzając ratingi należy zawsze mieć na uwadze to, że agencje je wystawiające są firmami komercyjnymi. Kiedyś zarabiały sprzedając swoje biuletyny. Za oceny płacili więc inwestorzy, którzy je kupowali, aby zapoznać się z najnowszymi prognozami dotyczącymi interesujących ich spółek itp. Aktualnie za oceny płacą emitenci, czyli oceniane podmioty. Jak nietrudno się domyślić taka sytuacja sprzyja wystawianiu nieobiektywnych opinii i ocen. Przykładem takiej sytuacji jest wielki kryzys finansowy z 2008 roku. Wówczas dosłownie wszystkie agencje ratingowe oceniały obligacje oparte o kredyty hipoteczne jako AAA, czyli najbardziej bezpieczne, odznaczające się najmniejszym stopniem ryzyka. Takie oceny podtrzymywane były do ostatniej chwili. Jak wiadomo, okazało się później, że obligacje te były dosłownie wydmuszką bez większej wartości, a ryzyko wynikające z inwestowania w nie kapitału było ogromne. W wyniku pęknięcia bańki na papierach opartych o kredyty hipoteczne doszło olbrzymiego załamania na rynkach finansowych, którego skutki odczuwamy do dzisiaj. Agencje ratingowe są bezkarne. Do niedawna pociągnięcie ich do odpowiedzialności za wydanie błędnej oceny wydawało się niemożliwe. Zmieniło się to dzięki rządowi Stanów Zjednoczonych, który doprowadził do nałożenia na nie ogromnych kar za wprowadzanie w błąd inwestorów bezpośrednio przed kryzysem. Sama agencja Standard & Poor's musiała zapłacić 1,38 miliarda odszkodowania. Należy zaznaczyć, że jest to jedyny taki przypadek. Poza nim agencje nigdy nie płaciły żadnych kar, choć błędnych ratingów wydawały znacznie więcej. Przykładem są, chociażby oceny Grecji, Portugalii, Włoch czy też Hiszpanii, które obecnie zmagają się trudną sytuacją ekonomiczną.
Ratingi publikowane przez agencje mają ogromny wpływ na świat finansów. Obniżenie ratingu potrafi wywołać błyskawiczny odpływ kapitału z potencjalnie niebezpiecznych papierów dłużnych czy też instytucji. Może być wykorzystywane więc jako narzędzie służące do manipulacji rynkiem.

<< Edukacja Finansowa