Co to są Dewizy? - Pojęcie Dewizy

W przeszłości termin dewizy oznaczał tytuł do otrzymania zapłaty z zagranicy w formie gotówkowej, a także reprezentujące taki tytuł instrumenty jak czeki czy weksle. Czeki i weksle były pierwszymi formami dewiz. Dzisiaj przeważają dewizy rozumiane jako należności na rachunkach w bankach zagranicznych.

Według polskiego prawa, dewizy to papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych. Nazwa ta pochodzi z franc. devise – „waluta”. Dewizy w pojęciu ekonomicznym są należnościami zagranicznymi, które ze względu na swoją formę i płynność mogą być środkiem płatniczym w obrocie międzynarodowym.

Dewiza spełnia funkcję zagranicznego środka płatniczego. Natomiast obrót dewizą jest określony jako obrót dewizową z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju macierzystym. Obrót dewizą jest prawnie legalny pod warunkiem, że zostanie zawarta umowa lub inna czynność prawna pomiędzy rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych, bądź też zawarta umowa powoduje przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą.

Podmiotami, które są prawnie zobowiązane do regulowania kwestii dewiz są banki mające siedzibę w kraju macierzystym, zagraniczne oddziały bankowe utworzone w kraju macierzystym oraz instytucje świadczące usługi kredytowe. Wszystkie te podmioty muszą być uprawnione do wykonywania czynności bankowej. W innym przypadku, dana instytucja nie ma możliwości prawnej do realizowania usług dewizowych.

Dewizami mogą być:
- krótkoterminowe należności,
- dokumenty, stwierdzające istnienie zagranicznych należności u zagranicznych kontrahentów (np. pod postacią weksli, przekazów bankowych, czeków, międzynarodowych przekazów pieniężnych, akcji, obligacji, świadectw udziałowych, etc. oraz w formie dokumentów lub zapisów na rachunkach bankowych za granicą).

Dewizami nie są waluty obcych państw. Waluty obce to wartości dewizowe. Szerszym pojęciem są wartości dewizowe. Zgodnie z ustawą Prawa dewizowego są to:
- zagraniczne środki płatnicze: waluty obce i dewizy,
- złoto dewizowe i platyna dewizowa – złoto i platyna w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym i platyną dewizową są również przedmioty ze złota i platyny zazwyczaj niewytwarzane z tych kruszców.